مصادره ۸۳ درصد رودخانه ارس توسط ترکیه!
تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۷۷۷۹۳
آفتاب‌‌نیوز :
مناقشات آبی بر سر رودخانه‌های مرزی در نقاط مختلف دنیا وجود دارد و معمولاً کشور‌هایی که در بالادست رودخانه‌ها هستند، از این ویژگی به عنوان اهرم فشاری بر کشورهای پایین‌دست استفاده می‌کنند.
این موضوع در منطقه خاورمیانه نیز پررنگ است و در سال‌های اخیر موضوع مناقشات آبی کشور ما را درگیر کرده و متأسفانه عملکرد منفعلانه مسئولین در بحث "دیپلماسی محیط زیست" به کشور‌هایی همچون افغانستان و ترکیه اجازه داده تا از موقعیت خود سوء استفاده کنند و آب را سلاحی برای تحت فشار گذاشتن جمهوری اسلامی ایران بسازند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سیاست‌های آبی خصمانه ترکیه در قبال کشورهای همسایه در حوضه دجله و فرات و در حوضه رودخانه ارس در قالب پروژه‌های "گاپ" و "داپ" دنبال می‌شود و این کشور قصد دارد تا با ساخت سد‌های متعدد حقابه کشورهای پایین‌دست از این رودخانه‌ها را پایمال کرده و از آب به عنوان ابزار قدرت در منطقه استفاده کند.
پیش از این اثر سدسازی‌های پروژه گاپ در خشکسالی‌های اخیر عراق، سوریه و ایران مشخص شده بود و اکنون همه کارشناسان در رابطه با زیاده‌خواهی‌های این کشور در حوضه آبریز رودخانه ارس هشدار می‌دهند.
به تازگی مطالعه جدیدی درخصوص نقشه‌های ترکیه در رابطه با رود ارس توسط «سعید نسترنی عموقین»، «سیده زهرا قریشی»، «حجت میان‌آبادی» و «عاطفه پرورش‌ریزی» انجام و در سامانه نشر مجلات دانشگاه تهران منتشر شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که ترکیه با جلوگیری از ورود آب به سایر کشورهای این حوضه قصد دارد تا ۸۳ درصد پتانسیل رود ارس را داخل مرزهای خود مهار کند.
در این مطالعه آمده است: کشور ترکیه تا قبل از سال ۲۰۰۰ میلادی، تنها چهار سد با مجموع ظرفیت ۶۲۱ میلیون مترمکعب در حوضه رودخانه ارس به بهره‌برداری رسانده بود، اما طی دو دهه بعد، یعنی تا سال ۲۰۲۰ با ساخت پنج سد دیگر با مجموع ظرفیت ۸۴۶ میلیون مترمکعب، قادر به مهار یک میلیارد و ۴۶۸ میلیون مترمکعب از آب رودخانه ارس شده است.
اما مقامات ترکیه به همین میزان بسنده نکرده و از سال ۲۰۱۴ احداث هفت سد دیگر در حوضه ارس را هم آغاز کرده‌اند. این سد‌ها در مجموع، ظرفیتی معادل یک میلیارد و ۸۷۴ میلیون مترمکعب دارند. علاوه‌بر این هفت سد، برنامه‌ریزی برای هفت سد دیگر نیز در دستورکار مقامات ترکیه قرار گرفته است که برابر اطلاعات منتشرشده، مجموع ظرفیت آن‌ها ۴۰۱ میلیون مترمکعب است.
این بدان معناست که پس از ساخت تمامی سد‌های برنامه‌ریزی‌شده و در دست احداث، ترکیه قادر خواهد بود ۳ میلیارد و ۷۴۳ میلیون مترمکعب آب را در این حوضه آبریز فرامرزی مهار کند. این درحالی است که برابر اطلاعات DSI، میانگین پتانسیل حوضه رودخانه ارس در کشور ترکیه برابر با ۴ میلیارد و ۴۷۳ میلیون مترمکعب است.
به بیان دیگر، ترکیه برنامه‌ریزی کرده که بیش از ۸۳ درصد پتانسیل حوضه آبریز ارس را در خاک خود کنترل و مهار کند؛ موضوعی که تأثیری عمیق بر پایین‌دست رودخانه خواهد گذاشت.
نویسندگان با اشاره به سیاست آب به جای نفت که در بسیاری از کشورهای فاقد منابع نفت و گاز دیده می‌شود، معتقد هستند ترکیه در تأمین انرژی مورد نیاز خود وابسته به کشورهای منطقه است و به همین دلیل این کشور درصدد است تا در کنار سیاست به حداقل رساندن وابستگی به واردات نفت، تولید انرژی برقابی خود و در نتیجه آن کنترل آب به واسطه سد را افزایش دهد.
ترکیه به کمک رسانه‌ها خود را قربانی تنش آبی نشان داده است!
محققان می‌گویند: سیاستمداران ترکیه با تشکیل ائتلافات آبی در سطوح بازیگران استانی تا کشوری، در حال مشروعیت بخشیدن به دو موضوع اساسی هستند:
۱. ترکیه جزو کشور‌هایی است که در تنش آبی قرار دارد.
۲. سازه‌های کنترل آبی کشور ترکیه، تهدیدی برای کشورهای پایین‌دست نیستند.
کشور ترکیه ائتلافات آبی متشکل از مقامات دولتی، متخصصان آب و روزنامه‌نگاران ایجاد کرده است تا در سطح بین‌الملل روایت‌های مشابهی از بازیگران مختلف بیان شود تا برای همگان یقین شود که آب ابزار دستیابی به اهداف سیاسی ترکیه نیست و شواهد نشان می‌دهند که این کشور با استفاده از ابزار‌های نوین دیپلماسی، در این مورد تا حد زیادی موفق بوده است.
نابودی مناطق اقتصادی شمال غرب ایران به واسطه کاهش آورده رودخانه ارس
پژوهشگران هشدار می‌دهند که اقدامات ترکیه در حوضه آبریز فرامرزی ارس بر کمیت و کیفیت آب این رودخانه تأثیر سوء دارد. آن‌ها می‌گویند تغییر کمیت و کیفیت جریان ورودی از رودخانه ارس به ایران می‌تواند «منطقه آزاد تجاری ماکو» و «منطقه آزاد ارس» را که نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند، متضرر کند.
همچنین «دشت مغان» که درصد قابل توجهی از امنیت غذایی ایران را تأمین می‌کند، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. تغییر کیفیت آب ارس و پروژه‌های توسعه‌ای در بالادست در ارمنستان و ترکیه در حوضه آبریز فرامرزی ارس از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر شدت مناقشه میان کشورهای ساحلی ارس بیفزایند.
ضرورت به‌کارگیری "ابزار‌های نوین دیپلماسی آب"
محققان این مطالعه در پایان خاطرنشان کردند: توصیه می‌شود "ابزار‌های نوین دیپلماسی آب" برای جمهوری اسلامی ایران در حوزه آبریز فرامرزی ارس شناسایی شود و کارکرد و کاربرد آن تعیین شود.
همچنین ضروری است بازیگران اثرگذار و اثرپذیر بر روابط هیدروپلیتیکی ایران در حوزه آبریز فرامرزی ارس در مقیاس فرو و فرا منطقه‌ای شناسایی شوند. این بازیگران ممکن است از کشورهای ثالثی باشند که از وجود مناقشه در منطقه منتفع خواهند شد و ایجاد اختلاف بر سر آب‌های مشترک فرامرزی حوزه آبریز ارس را عوامل برای دستیابی به اهداف خود یابند.
همچنین تأکید می‌شود کشور ایران در حوزه هیدروپلیتیک به طور عام نیازمند ظرفیت‌سازی‌های نهادی سازمانی اجتماعی و عمومی است. مطالعه درهم‌تنیدگی اقدامات هیدروپولیتیکی انرژی و ترانزیتی ترکیه در کنار تحولات سیاسی و امنیتی در منطقه دارای اهمیت است که امید است در دستور کار جدی نهاد‌های سیاستگذار در کشور قرار گیرد.
منبع: خبرگزاری تسنیممنبع: آفتاب
کلیدواژه: رودخانه ارس ایران و ترکیه میلیون مترمکعب رودخانه ارس کشور ترکیه حوضه آبریز پایین دست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۷۷۷۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی مسائل مرزی میان دو کشور ایران و ترکیه در مرزهای شمال استان آذربایجان غربی
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی،فرماندار ماکو در این دیدار که قائم مقام والی استان دوغوبایزید ترکیه هم حضور داشت با اشاره به ارتباطات دوستانه و دیرینه بین دو کشور بر تداوم این ارتباطات در بخش‌های اقتصادی و فرهنگی تاکید و گفت: گمرک بازرگان در مرزهای دو کشور عامل تداوم این دوستی‌ها بوده و تداوم این دوستی‌ها در سایه ارتباطات گسترده فرهنگی و اقتصادی ساکنان دو سوی مرز است. نادر کاظمی با اشاره به به وجود آمدن برخی از مشکلات در گمرک بازرگان و کندی تردد کامیون‌ها و مسافر از این گمرک به سمت کشور ترکیه افزود: لازم است مسئولان کشور ترکیه هم برای رفع برخی از مشکلات موجود در گمرک گوربلاغ ترکیه اقدام نموده تا مشکلی در تردد مسافر و کامیون در سوی مرز به وجود نیاید. فرماندار ماکو همچنین به مشکلات به وجود آمده در قبال احداث دیوار مرزی ترکیه هم گفت: متاسفانه بعد از احداث این دیوار مرزی از سوی کشور ترکیه بعد از هر بارش شدید باران سیل ناشی از سمت ترکیه، به سبب جمع شدن آب در پشت این دیوار خسارت بسیار زیادی به روستا‌های مرزی و زیر ساخت‌های کشورمان در منطقه مرزی بورالان وارد می‌کند. کاظمی خواستار رسیدگی به این مشکل هم از طرف مقامات ترکیه شد. احمد دالکیران رئیس اداره مدیریت مرزی ترکیه هم با اظهار خرسندی از افزایش تداوم مراودات مرزی بین کشورهای ایران و ترکیه گفت: رسیدن به سقف ۳۰ میلیارد دلار در سال توافق مقامات جمهوری اسلامی و ترکیه بوده و مسئولان کشور ترکیه برای رسیدن به این هدف تلاش می‌کنند. او با اشاره به کندی تردد در مرز بازرگان اشاره کرد و گفت: از سال گذشته کشور ترکیه به سبب ساخت و ساز‌های جدید در گمرک گوربلاغ تردد از این مرز و گمرک بازرگان تا حدی کاهش یافته که به محض اتمام این ساخت و ساز‌ها و عملیات عمرانی تردد از مرزهای گوربلاغ ترکیه و بازرگان به نحو بسیار چشمگیری افزایش خواهد یافت. وی افزود: با افزایش گیت‌های ورودی و خروجی در این دو مرز با اتمام ساخت و ساز‌ها هم تردد کامیون و هم تردد مسافر افزایش می‌یابد. رئیس اداره مدیریت مرزی ترکیه به وارد آمدن خسارت ناشی از سیل از سمت دیوار‌های مرزی هم اشاره کرد و افزود: کشور ترکیه برای حسن همجواری و احترام متقابل برای همسایه و دوست و برادر خود ایران تلاش دارد با اقدامات موثر خسارت ناشی از قبال این دیوار مرزی را به حد صفر برساند.
مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز